بررسی زایش معنا در ساختار روایی «حکایت نمازفروش» (از هزارویک شب) و روایت سه تار از جلال آل احمد

Authors

علی عباسی

abstract

هدف این مقاله بررسی تطبیقی رابطة پیرنگ بین روایت «حکایت نمازفروش» از هزارویک شب وسه تاراز جلال آل احمد است. بر این باوریم که ازلحاظ شکلی (فیگورتیو)، روایتسه تاربه «حکایت نمازفروش» بسیار شبیه است. اما عنصر یا واژه یا چیز دیگری درسه تاروجود دارد که سبب ناهماهنگی در انسجام روایی این روایت شده و پیرنگ آن را تخریب و نامنسجم کرده است. براساس این، می خواهیم بدانیم این عنصر کدام است. مطرح شدن این پرسش نتیجة مقایسة تطبیقی است که بین این دو روایت صورت گرفته است. در تحلیل این دو اثر، این پرسش نگارندة مقاله را همواره به خود مشغول کرده بود که چرا بین فیگورها و ساختارهای درونی «حکایت نمازفروش» رابطه ای منطقی و همچنین انسجامی درونی وجود دارد؛ درحالی که در روایتسه تاراین انسجام و هماهنگی درونی بین فیگورها از یک سو و ساختار درونی روایت از سوی دیگر دیده نمی شود. فرضی که به کمک آن نگارنده باید به پرسش بالا پاسخ گوید می تواند به این شکل فرمول بندی شود: در روایت «حکایت نمازفروش» شخصیت داستانی روایت یعنی نمازفروش به تخیل خود پناه می برد و آینده را مقابل خود ترسیم می کند؛ به همین سبب او می تواند کنش ها را به شکل خطی و به دنبال هم روایت کند. اما کنشگرسه تاریعنی جوان نوازنده با پناه بردن به ذهن خود به گذشته رجوع می کند. از یک سو، تمایز رجوع به گذشته و آینده باعث تفاوت این دو روایت از یکدیگر می شود و از سوی دیگر، سبب می شود پیرنگ روایت در «حکایت نمازفروش» کامل و منسجم و در روایتسه تارنامنسجم ارائه شود. در سه تار، پناه بردن به خاطرات گذشته سبب می شود شخصیت داستانی در وضعیت انتهایی روایت واقع شود و دیگر نتواند از کنش های آینده سخن بگوید. به همین سبب،سه تار دارای پیرنگی ناقص است؛ زیرا پیرنگ این روایت فقط دارای دو وضعیت است؛ در حالی که پیرنگ «حکایت نمازفروش» دارای هر سه پاره یا هر سه وضعیت است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه ساختار روایت در ‹‹دفترچه بیمه›› اثر جلال آل احمد

مطالعه ساختار روایت در ‹‹دفترچه بیمه›› اثر جلال آل احمد مسعود نذریدوست استادیار دانشگاه شهید چمران، اهواز [email protected] 1392/5/ 1391 تاریخ پذیرش: 16 /11/ تاریخ دریافت: 13 در این مقاله به بررسی یکی از داستانهای کوتاه جلال آل احمد تحت عنوان ‹‹ دفترچه بیمه›› می پردازیم. همانطور که در اکثر آثار این نویسنده مشهود است، این داستان کوتاه نیز یک مسئله اجتماعی را مطرح می کند. آنچه در این مقاله به آن...

full text

نام شناسی شخصیت در داستان های سه تار جلال آل احمد

قدرت همذات‌پنداری مردم با قهرمانان داستان‎ها بسیار زیاد است. قهرمانان داستانی همان اشخاص جامعه‏اند و مخاطب در خوانش اثر، خود را در جایگاه قهرمان می‎بیند؛ از این‌رو تحلیل شخصیت‎ها و قهرمانان داستان‌ها ضروری است. یکی از روش‎های شناخت بهتر قهرمانان داستان، نام‏شناسی شخصیت‎ها است. نویسنده با استفاده از نام‏های مختلف، داستان و یا شخصیت‎های داستان را معرفی می‎کند. شناختن شخصیت‎های کنشگر در اثر، به نو...

full text

کهن‌نمونه‌ها در داستانی از هزارویک شب (حکایت جوذر)

هزارویک­شب همچون بسیاری از آثار ادبی جهان آیینه‌ای است که کهن‌‌نمونه‌ها را، به‌عنوان محصولات تجربه‌های مکرر بشر که در ناخودآگاه وی به یادگار نهاده شده‌اند، به‌شیوه‌ای نمادین منعکس می‌کند. مطالعه روان‌کاوانه اسطوره‌ها، که گنجینه آرزوها و اندیشه­های بشری­اند، نشان­دهنده حضور ناخودآگاه جمعی است که در این نمونه‌های ازلی آشکار می‌شوند. در این پژوهش یکی از داستان­های هزارویک­شب با عنوان «جوذر» با توج...

full text

مطالعه ساختار روایت در ‹‹دفترچه بیمه›› اثر جلال آل احمد

مطالعه ساختار روایت در ‹‹دفترچه بیمه›› اثر جلال آل احمد مسعود نذریدوست استادیار دانشگاه شهید چمران، اهواز [email protected] 1392/5/ 1391 تاریخ پذیرش: 16 /11/ تاریخ دریافت: 13 در این مقاله به بررسی یکی از داستانهای کوتاه جلال آل احمد تحت عنوان ‹‹ دفترچه بیمه›› می پردازیم. همانطور که در اکثر آثار این نویسنده مشهود است، این داستان کوتاه نیز یک مسئله اجتماعی را مطرح می کند. آنچه در این مقاله به آن...

full text

لایه نگاری معنا در داستان جاپا اثر جلال آل احمد

لایه نگاری معنا در داستان جاپا اثر جلال آل احمدشکریان، محمد جواداستادیار زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه اصفهان[email protected]سکوت جهرمی، فاطمهکارشناس ارشد زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه اصفهان[email protected]/12/ تاریخ پذیرش: 12 1391 /08/ تاریخ دریافت: 28داستان کوتاه گونه ی ادبی و موجز است که در آن اختصار، به معنای واقعی کلمه، در نوشتار پدیدار میگردد. همیشه این سوال مطرحبوده است...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جستارهای زبانی

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2322-3081

volume 4

issue شماره 1 (پیاپی 13) 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023